شمر که بود؟

کُنیه‌اش ابوسابغه، از تابعین و رؤسای قبیلۀ هَوازِن و از تیره ضِباب بن کلاب بود و از این رو، او را کلابی یاد کرده‌اند.

در مورد تاریخ ولادت شمر اطلاع درستی در دست نیست.
وی را مردی ابرص و زشت روی توصیف کرده‌اند.
امام حسین(ع) در روز عاشورا به شمر گفت :
«رسول خدا(ع) راست گفت که گویا سگ سیاه و سفیدی را می‌بینم که خون اهل بیتم را می‌آشامد».

پدرش ذوالجوشن به خواسته پیامبراکرم(ص) برای پذیرش اسلام اهمیتی نداد، اما پس از فتح مکه، چون مسلمانان بر مشرکان پیروز شدند، اسلام آورد.

درباره مادر شمر نیز اطلاع چندانی در دسترس نیست.

در واقعه کربلا، امام حسین(ع) پس از اهانت شمر، وی را پسر زن بُزچران خطاب کرده است.

در زیارت عاشورا از شمر با لعن و نفرین یاد شده است.

شمر در زمان امام علی(ع) :
شمر بن ذی الجوشن در ابتدا از یاران امیرالمؤمنین امام علی(ع) بود.

وی در جنگ صفّین، آن حضرت(ع) را یاری کرد و در مبارزه با اَدهم بن مُحرِز از ناحیه صورت به شدت مجروح گشت.

اما بعدها از امام علی(ع) روی گرداند و جزء خوارج شد واز دشمنان پر کینۀ امام علی(ع) و خاندانش گشت.

شمر در زمان امام حسن(ع) :
شمر از مخالفین شدید امام حسن(ع) بود و در کوفه آشوب به راه انداخت و مردم را علیه امام حسن(ع) شوراند و از جمله کسانی بود که صلح را بر امام(ع) تحمیل کرد و سپس به معاویه پیوست.
شمر در زمان امام حسین(ع) :
وقتی مسلم بن عقیل در سال ۶۰ قمری از سوی امام حسین(ع) به کوفه رفت، شمر از جمله افرادی بود که از طرف عُبیدالله بن زیاد، حاکم کوفه، مأمور شد مردم را از اطراف مسلم پراکنده سازد.
شمر از آنجا که با‌ ام البنین، مادر حضرت عباس(ع)، هم قبیله بود، در عصر تاسوعا عباس(ع) و برادرانش را خواهر زاده‌ خود صدا کرده و خواست تا امان نامه‌ای از ابن زیاد برای آنان بگیرد، اما آنها نپذیرفته و خود و امان نامه اش را لعن کردند و در کنار امام حسین(ع) ماندند.

شمر در به شهادت رساندن امام حسین(ع) :
شمر به تیراندازان دستور داد تا بدن امام را هدف قرار دهند.
به گفتۀ واقدی، شمر امام حسین(ع) را کشت و بر سینۀ امام حسین(ع) نشست و سر او را از قفا جدا کرد.


وی اولین کسی بود که در روز عاشورا بر بدن امام حسین(ع) اسب تاخت.


شمر بعد از شهادت امام حسین(ع) دستور غارت و آتش زدن خیمه ها را داد.


شمر قصد داشت امام سجاد(ع) را که در بستر بیماری بود به قتل رساند، اما عده‌ای از جمله حضرت زینب(س) مانع او شدند.


در پی قیام مختار ثقفی در سال ۶۶، شمر در جنگ علیه او شرکت کرد، اما مختار، وی و دیگر امرای اموی را در جنگ شکست داد و شمر از کوفه گریخت.


مختار جمعی را به همراه غلام خود (زِربی) در پی او فرستاد.


شمر غلام مختار را کشت و به قریه‌ای گریخت و در آنجا پناه گرفت که برخی از سپاهیان مختار، شمر را محاصره کردند و در حالی که یارانش گریخته بودند، او را کشتند و سرش را نزد مختار فرستادند و بدنش را پیش سگان انداختند.


مختار نیز سر شمر را برای محمد بن حنفیه و به نقلی برای امام سجاد(ع) به مکه فرستاد.

منبع: تبیان